Jak zamknąć jednoosobową działalność gospodarczą?

Zamknięcie firmy jednoosobowej brzmi poważnie. Nie jest to jednak trudne zadanie. Jeśli biznes nie przynosi spodziewanych zysków lub jest nieopłacalny, przedsiębiorca może podjąć decyzję o zakończeniu prowadzenia firmy. Pozwala ona uniknąć dalszego generowania długów i kosztów. Zamknięcie firmy jednoosobowej wiąże się jednak z dopełnieniem formalności. Trzeba uregulować zobowiązania wobec kontrahentów, pracowników i państwa. Ważne też, by zrobić to zgodnie z prawem.

PODSUMOWANIE: ZAMKNIĘCIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ KROK PO KROKU

Jak zamknąć firmę? To proste. Wystarczy przestrzegać wymienionych poniżej kroków:

• Zamknięcie firmy jednoosobowej powinno się rozpocząć od uregulowania stosunków z kontrahentami, to znaczy od wypowiedzenia podpisanych umów i wywiązanie się ze zobowiązań, w tym ze spłaty należności finansowych.
• Kolejny krok to złożenia wniosku aktualizującego CEIDG-1 z informacją o likwidacji działalności.
• Następnie należy rozliczyć się z urzędem skarbowym w zakresie podatku VAT oraz podatku dochodowego.
• Kolejnym krokiem jest sporządzenie wykazu składników majątku (spisu z natury) i zgłoszenie go w terminie 7 dni do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.
• Następnie powinno się zamknąć księgę podatkową oraz rejestry VAT.
• Jeśli przedsiębiorca posiada kasę fiskalną, to powinien zakończyć jej pracę oraz musi dokonać zwrotu ulgi na kasę, jeśli w okresie 3 lat od dnia rozpoczęcia ewidencjonowania zaprzestał jej używania.

ZAMKNIĘCIE JEDNOOSOBOWEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ: O CO CHODZI WE WNIOSKU CEIDG-1?

Zamknięcie działalności gospodarczej może mieć miejsce zarówno w trakcie jej funkcjonowania, jak i w czasie jej zawieszenia. Czynności należy rozpocząć od złożenia formularza o wykreślenie wpisu z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Najłatwiej jest wypełniać wniosek na stronie państwowej. Wówczas, po wprowadzeniu NIP, większość danych zostanie automatycznie wpisana do formularza. Wniosek aktualizujący CEIDG-1 powinien zawierać opcję nr 5: “Wniosek o wykreślenie przedsiębiorcy z CEIDG”. Następnie należy uzupełnić “Dane wnioskodawcy”, gdzie obowiązkowe są pola dotyczące imienia, nazwiska i daty urodzenia podatnika oraz numeru PESEL, NIP i REGON. Obligatoryjne jest także oświadczenie dotyczące zakazu całkowitego wykonywania działalności gospodarczej oraz tytułu prawnego do nieruchomości (poz. 15). W kolejnych rubrykach należy podać pełną i skróconą nazwę firmy oraz adresy związane z działalnością gospodarczą. Następnie trzeba przejść do danych dotyczących ubezpieczeń podatnika. Jeśli przedsiębiorca podlega ubezpieczeniu w ramach KRUS, powinien zgłosić chęć rezygnacji. Następnym krokiem jest naniesienie informacji o zaprzestaniu działalności (poz. 16), gdzie w punkcie 1. trzeba wpisać datę dzienną trwałego zaprzestania prowadzenia firmy. Kolejne pola dotyczą informacji o aktualnym naczelniku urzędu skarbowego dla danego przedsiębiorcy oraz o liczbie i rodzaju załączników do wniosku.

GDZIE ZAMKNĄĆ DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ?

Wnioski i formularze należy przekazać kilku instytucjom. Dokument CEIDG-1 można złożyć osobiście w urzędzie miasta lub gminy, lub skorzystać z konta przedsiębiorcy na stronie Biznes.gov.pl. W tym ostatnim przypadku przedsiębiorca musi posiadać profil zaufany ePUAP lub własny podpis kwalifikowany. Wniosek związany jest z wykreśleniem podmiotu z CEIDG. Jest on także informacją dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, sporządzającego druk ZUS ZWPA, na podstawie którego wyrejestrowuje przedsiębiorcę jako płatnika składek. Należy pamiętać, że w terminie 7 dni od złożenia formularza przedsiębiorca musi samodzielnie złożyć wniosek o wyrejestrowanie z ubezpieczeń ZUS ZWUA i – o ile wcześniej składał taki formularz – z ubezpieczeń członków rodziny ZUS ZCNA. Przedsiębiorca, będący czynnym podatnikiem VAT, powinien dodatkowo zgłosić zaprzestanie wykonywania czynności opodatkowanych na formularzu VAT-Z w terminie 7 dni od daty likwidacji firmy.

JAK ZAKOŃCZYĆ DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ? ROZLICZENIE Z VATu

Jeśli przedsiębiorca był czynnym płatnikiem VAT, to zamykając działalność musi przygotować tzw. remanent likwidacyjny, inaczej zwany spisem z natury. Mówiąc inaczej, jest to wykaz majątku firmy. Pozwala on ustalić wartość elementów majątku firmy, od których konieczne będzie zapłacenie VAT. Co najmniej siedem dni przed rozpoczęciem remanentu likwidacyjnego trzeba poinformować o zamiarze jego przeprowadzenia naczelnika urzędu skarbowego. Forma spisu z natury nie jest określona specjalnym formularzem, musi jednak zawierać konkretne dane, w tym nazwę firmy (imię i nazwisko właściciela), datę sporządzenia spisu i numer pozycji arkusza. Powinny w nim się znaleźć środki trwałe, w tym wyposażenie, czyli składniki majątku przeznaczenia do użytkowania dłużej niż rok i o wartości początkowej powyżej 3,5 tys. PLN. Tańszych składników nie trzeba spisywać. Należy szczegółowo określić towar, jednostkę miary, ilość stwierdzoną w czasie spisu, cenę w złotych i groszach za jednostkę miary, wartość wynikającą z przemnożenia ilości towaru przez jego cenę jednostkową i łączną wartość spisu. Dokument należy opatrzyć klauzulą “Spis zakończono na pozycji…” oraz podpisami osób go sporządzających i właściciela. Jeśli w ramach działalności gospodarczej prowadzono produkcję lub handel, to w spisie należy uwzględnić towary i surowce (należy zapisać ceny nabycia netto) oraz produkty (trzeba zapisać koszt wyprodukowania). Jeśli przedsiębiorca korzystał ze zwolnienia z VATu, to nie ma obowiązku sporządzania spisu.

JAK ZLIKWIDOWAĆ DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ? ZAMKNIĘCIE KSIĄG

Analogiczny spis z natury należy sporządzić w celu zamknięcia księgi przychodów i rozchodów. Jest to podsumowanie zapisów w podatkowej księdze oraz ujęcie w niej spisu z natury (bez uwzględniania środków trwałych). Zabieg ten, po rozliczeniu, pozwala przedsiębiorcy otrzymać finalny dochód z prowadzenia działalności gospodarczej, od którego musi zapłacić podatek dochodowy. Jest on zobowiązany do wpłacenia go do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym działalność została zamknięta. Następnie, w rozliczeniu rocznym PIT trzeba ująć dochody z zamkniętej firmy.

JAK ZAMKNĄĆ DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ? LIKWIDACJA KASY FISKALNEJ

Likwidacji kasy fiskalnej nie można przeprowadzić samemu – musi w tym pomóc serwisant. W ostatnim dniu korzystania ze sprzętu należy wystawić raport fiskalny (dobowy i miesięczny), a następnie zmienić tryb na “do odczytu”. Następnie trzeba odczytać zawartość pamięci, czyli wystawić raport fiskalny rozliczeniowy lub łączny raport fiskalnego rozliczenia, który podsumowuje wszystkie raporty dobowe. Dalej sporządza się protokół z odczytu pamięci kasy. Proces ten kończy się złożeniem wniosku o wyrejestrowanie kasy do urzędu skarbowego. Należy to zrobić w ciągu 5 dni od sporządzenia protokołu i raportu. Wniosek z danymi podatnika, numerem kasy fiskalnej, datą fiskalizacji, miejscem instalacji kasy i powodem jej wyrejestrowania, a także protokół i raport można złożyć podczas wizyty w urzędzie lub listownie.

ZAMKNIĘCIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ – SPRZEDAŻ MAJĄTKU

Jeśli przedsiębiorca sprzeda składniki majątku objęte wykazem z likwidacji przed upłynięciem 6 lat (licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zlikwidowano działalność), to dochód z ich sprzedaży podlega opodatkowaniu (na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 17 ustawy o PIT). Kwotę wylicza się jako różnicę między uzyskanym ze sprzedaży przychodem a wydatkami związanymi z nabyciem danego składnika majątku. Dane te są uwzględnione w spisie z natury sporządzanym na dzień likwidacji.

PAMIĘTAJ!

• Dokumentację księgową i podatkową, a także zaświadczenie o wykreśleniu z CEIDG należy przechowywać co najmniej przez pięć lat od daty zlikwidowania działalności gospodarczej. Dlaczego jest to konieczne po zamknięciu firmy jednoosobowej? Ponieważ urzędy mają prawo nadal kontrolować dokumenty. Zaświadczenie o wykreśleniu firmy można pobrać ze strony CEIDG, po wyszukaniu nazwy w bazie przedsiębiorców. Dane nie znikają z ewidencji.
• Jeśli likwidacja następuje w trakcie roku, to przedsiębiorca zobowiązany jest do złożenia zeznania rocznego z prowadzonej działalności na koniec roku podatkowego.